Alles over tripel
Deel 1: Wat is een tripel eigenlijk?
In bierland heb je een aantal klassieke bierstijlen die ook vandaag de dag onverminderd populair zijn. Denk bijvoorbeeld aan een Belgische blonde, een weizen of natuurlijk de tripel. Maar wat is een tripel eigenlijk precies voor bier?
Het antwoord op de vraag ‘Wat is een tripel?’ lijkt evident. Een beetje bierkenner schudt het antwoord zo uit de mouw, denk je. Maar zo eenvoudig liggen de zaken niet.
Wat is een tripel?
De kleur van een tripel varieert tussen blond en amber. Het bier heeft meestal een alcoholpercentage (%ABV) van 7 tot en met 9,5%, met uitschieters tot 11%. De omschrijving van een tripel is niet wettelijk vastgelegd. Er zijn verschillende meningen wat af en toe leidt tot heftige debatten tussen bierkenners en -drinkers.
Als je het opzoekt is een tripel "een zwaar bier van hoge gisting met hergisting op fles".
De vermelding ‘tripel’ lijkt eerder te worden gebruikt om zich te onderscheiden van de ‘dubbele’ of ‘dobbele’ bieren. In België verstaat men onder ‘dubbel’ of ‘double’ een bier waarvoor twee keer zo veel grondstoffen worden gebruikt als een standaard bier, met als gevolg een dubbel intense smaak. In deze categorie vinden we meestal bruine bieren met een alcoholvolume van om en nabij de 7,5%.
Tripel bier gaat dus nog een stapje verder. Het is een bier van hoge gisting dat meestal hergist op fles maar dat nog denser en intenser is dan de dobbel. Vanzelfsprekend gaat het niet om een driedubbele densiteit, noch om drie keer zo veel mout of hop: met zo’n massa zou gewoon niet gebrouwen kunnen worden.
Proef tripels in onze bierpakketten
Hoe smaakt een tripel?
“Moutig, ietwat zoetig en bitter, met een stevige fruitige toets.” Ja, daar kan je behoorlijk mee variëren. Bovenstaande definitie is dus zeker niet sluitend en is enkel gebaseerd op volksoverdracht. Een moderne tripel is fruitig, droog, heeft voldoende koolzuur en een mooie bitterheid. Tripels zijn soms gevaarlijk doordrinkbaar.
Heeft een tripel meer alcohol?
Ja, maar weet dat het alcoholvolume niet enkel afhankelijk is van de gebruikte hoeveelheid gerst. Vaak wordt immers suiker toegevoegd (in glucose-vorm) wat meebrengt dat bieren met een hoger alcoholgehalte ook meer koolzuurgas bevatten.
Er zijn overigens een hoop biermerken die de stijlnaam gebruiken vanuit commerciële overwegingen. Deze bieren hebben echter niet per se iets te maken met de bierstijl. Zie bijvoorbeeld de Piedboeuf Tripel; een tafelbier met 3,8% alcohol.
Waar komt de tripel vandaan?
Dat is een ander discussiepunt. Volgens sommigen ligt de oorsprong bij de Abdij van Westmalle. Al in 1934 brouwden de monniken hier hun eerste Tripel. Andere bronnen verwijzen naar de middeleeuwen. Een ton tafelbier voor de armen werd gebrandmerkt met één kruis. De tonnen voor de monniken en hun (betalende) gasten droegen twee kruisen. En, u raadt het al, een ton met drie kruisen was voorbehouden voor de abt en zijn eregasten.
De moeder van de tripels?
Westmalle Tripel blijft de moeder aller tripels. Westmalle Tripel wordt vaak beschouwd als hét referentiebier voor tripel als bierstijl. In 1933 werd de brouwerij van de abdij van Westmalle vernieuwd en groter. Er werd ook vervolgens een poging ondernomen om een ‘superbier’ te brouwen dat later de naam ‘tripel’ meekreeg. Toch kwam de eerste tripel niet uit Westmalle: de Witkap Pater Tripel was immers in 1932 al op de markt gebracht door Hendrik Verlinden. In 1956 werd in de brouwerij van Westmalle het recept aangepast door broeder Thomas, sindsdien blijft de Westmalle Tripel onveranderd.