Alles over bockbier

Buiten is het koud, nat en winderig. Je komt net terug van een lange wandeling door het bos of langs het strand en je gaat naast de kachel zitten in een comfortabele stoel. Even de benen omhoog. Op zo'n moment is er echt niks lekkerder dan op te warmen met een bockbier.

Bockbier is een van de weinige biertradities die we hebben in Nederland. Aan het einde van de zomer zie je de vrolijke en zonnige etiketten in het bierschap plaatsmaken voor de donkere en warme kleuren van bockbier. Het PINT Bokbierfestival in de Amsterdamse Beurs van Berlage was zelfs lange tijd een van de bekendste bierevenementen van ons land. Benieuwd naar de geschiedenis, de correcte schrijfwijze en andere kenmerken van het bier? Lees dan snel verder.

Kenmerken van bockbier

Bockbier heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de veertiende eeuw. Het herfstbier zoals we dat nu kennen heeft een veel kortere geschiedenis. Eigenlijk werd het pas in de jaren tachtig van de vorige eeuw langzaam maar zeker door de consument omarmd.

In veel omschrijvingen wordt bockbier beschreven als een ondergistend bier. Het bier heeft een moutig karakter met tonen van gebrande mout en karamel. Het alcoholpercentage ligt rond de 6,5%. Deze kenmerken zullen velen noemen als hen gevraagd wordt een bockbier te omschrijven.

Nederland is zeker op biergebied innovatief en vindingrijk. Dus zijn er talloze varianten. Bockbier wordt nu net zo vaak bovengistend als ondergistend gebrouwen. Daarnaast geven brouwers maar wat graag hun eigen twist om zich te onderscheiden van de massa. Zo kennen we bockbieren met vijgen, met pruimen, met exotische hopsoorten en met andere spannende toevoegingen.

Start van het  bockseizoen

Zoals haring zijn Vlaggetjesdag heeft, zo was het ooit de bedoeling de dag te vieren dat het Bockbier weer verkrijgbaar was. Een fenomeen zoals Vlaggetjesdag is de eerste maandag in oktober nooit geworden, maar toch is dit nog altijd een bijzondere dag. Op deze dag komen diverse hoppige hoogheden, bierambassadeurs en bierbrouwers bij elkaar om het nieuwe bockbier seizoen in te luiden. Het bockbier ligt dan al wekenlang in de slijterijen en supermarkten en ook de horeca heeft zijn gasten al volop laten proeven van het seizoensbier.

Competitie

In Nederland is bockbier een populair biersoort. De radlers, alcoholvrije en alcoholarme bieren hebben bockbier inmiddels qua volume ingehaald, maar desondanks staat bockbier hoog in de ranglijst, op respectabele afstand van veruit het meest gedronken bier: pils.

En als een bier zo populair is, dan rijst natuurlijk al gauw de vraag wat het lekkerste bockbier is. Of misschien willen we weten wat het beste bockbier. Het beste of het lekkerste, zit daar dan verschil tussen? Jazeker! In ons land kennen we twee competities waar bockbier langs de lat wordt gelegd.

Tijdens het PINT Bockbierfestival wordt het beste Bockbier bepaald; dus niet gekozen. Een publieksjury van bierliefhebbers kiest tijdens een ander evenement, rond de start van het bockbierseizoen, wat het lekkerste bockbier is. Beide competities hanteren totaal andere criteria en kennen dan ook totaal andere winnaars.

Is het Bokbier of Bockbier?

Over deze bierstijl doen de meest wilde verhalen de ronde. Zo zou het bier een link hebben met de dondergod Thor, die met zijn bokkenwagen over de wolken scheerde en nu en dan zijn toorn in de vorm van bliksem op de mensheid losliet? Een mooi verhaal voor aan de borreltafel, maar erg waarschijnlijk is het natuurlijk niet.

Aannemelijker is het verhaal dat het bier afkomstig is uit Einbeck, een oude Hanzestad onder Hannover. Einbeck was in de late Middeleeuwen een belangrijke bierstad. Met afgunst werd er door de hoge heren vanuit Beieren gekeken naar de populariteit van het Einbecker bier.

Het duurde tot 1614 voordat Elias Pichler er in slaagde om in Zuid-Duitsland een soortgelijk smaakvol bier te brouwen. Dat Einbecker bier zou in de Beierse volksmond verbasterd zijn tot Ainpockisch bier en uiteindelijk tot Ein Bockbier. Ook van dit verhaal doen talloze varianten de ronde. Dit verhaal heeft in ieder geval een groter waarheidsgehalte, dus wordt Bockbier bij voorkeur met ck geschreven.