De bockbier traditie toegelichtBockbier op een voetstuk
Als de mussen spreekwoordelijk dood van het dak vallen en half Nederland op het strand ligt te bakken, werken de brouwers zich in het zweet om bockbier te brouwen. Want zodra de bladeren beginnen te vallen, willen we massaal weer zo’n fijn glas stevig bockbier!
Maar is het nou Bokbier of Bockbier? Over deze bierstijl doen de meest wilde verhalen de ronde. Zo zou het bier een link hebben met de dondergod Thor, die met zijn bokkenwagen over de wolken scheerde en nu en dan zijn toorn in de vorm van bliksem op de mensheid losliet? Een mooi verhaal voor aan de borreltafel, maar erg waarschijnlijk is het natuurlijk niet.
Einbeck
Aannemelijker is het verhaal dat het bier afkomstig is uit Einbeck, een oude Hanzestad onder Hannover. Einbeck was in de late Middeleeuwen een belangrijke bierstad. Met afgunst werd er door de hoge heren vanuit Beieren gekeken naar de populariteit van het Einbecker bier.
Het duurde tot 1614 voordat Elias Pichler er in slaagde om in Zuid-Duitsland een soortgelijk smaakvol bier te brouwen. Dat Einbecker bier zou in de Beierse volksmond verbasterd zijn tot Ainpockisch bier en uiteindelijk tot Ein Bockbier. Ook van dit verhaal doen talloze varianten de ronde. Dit verhaal heeft in ieder geval een groter waarheidsgehalte, dus wordt Bockbier bij voorkeur met ck geschreven.
Ondergistend
In Nederland is bockbier een populaire biersoort. De radlers, alcoholvrije en alcoholarme bieren hebben bockbier inmiddels qua volume ingehaald, maar desondanks staat bockbier hoog in de ranglijst, op respectabele afstand van veruit het meest gedronken bier: pils.
In veel omschrijvingen wordt bockbier beschreven als een ondergistend bier. Het bier heeft een moutig karakter met tonen van gebrande mout en karamel. Het alcoholpercentage ligt rond de 6,5%. Deze kenmerken zullen velen noemen als hen gevraagd wordt een bockbier te omschrijven.
Nederland is zeker op biergebied innovatief en vindingrijk. Dus zijn er talloze varianten. Bockbier wordt nu net zo vaak bovengistend als ondergistend gebrouwen.
En brouwers geven maar wat graag hun eigen twist om zich te onderscheiden van de massa. Zo kennen we bockbieren met vijgen, met pruimen, met exotische hopsoorten en met andere spannende toevoegingen.
Bierconsumentenorganisatie PINT
Bockbier heeft dus een rijke geschiedenis die terug gaat tot de veertiende eeuw. Het herfstbier zoals we dat nu kennen heeft een veel kortere geschiedenis. Eigenlijk werd het pas in de jaren tachtig van de vorige eeuw langzaam maar zeker door de consument omarmd. Bockbier kreeg toen, in 1978, zijn eigen festival. Dit was twee jaar voordat de bierconsumentenorganisatie PINT werd opgericht. Deze club zorgde voor hernieuwde aandacht voor in vergetelheid geraakte bierstijlen. Sinds 1980 vindt het festival plaats onder de vlag van PINT. Het evenement is het oudste, grootste en bekendste Bockbierfestival van ons land. Dit jaar wordt de 40ste editie gehouden op 27, 28 en 29 oktober in de Beurs van Berlage in Amsterdam.
Het PINT Bockbierfestival was het eerste festival waar bockbier op een voetstuk werd gezet. Inmiddels zijn er tientallen initiatieven waarbij het herfstbier centraal staat. Bekende voorbeelden zijn het Bockbierfestival in Woerden en de Nationale Bokbierdag in Zutphen.
Start seizoen
Zoals haring zijn Vlaggetjesdag heeft, zo was het ooit de bedoeling de dag te vieren dat het Bockbier weer verkrijgbaar was. Een fenomeen zoals Vlaggetjesdag is de eerste maandag in oktober nooit geworden, maar toch is dit nog altijd een bijzondere dag. Op deze dag komen diverse hoppige hoogheden, bierambassadeurs en bierbrouwers bij elkaar om het nieuwe bockbier seizoen in te luiden. Het bockbier ligt dan al wekenlang in de slijterijen en supermarkten en ook de horeca heeft zijn gasten al volop laten proeven van het seizoensbier.
En als een bier zo populair is, dan rijst natuurlijk al gauw de vraag wat het lekkerste bockbier is. Of misschien willen we weten wat het beste bockbier. Het beste of het lekkerste, zit daar dan verschil tussen? Jazeker! In ons land kennen we twee competities waar bockbier langs de lat wordt gelegd. Tijdens het PINT Bockbierfestival wordt het beste Bockbier bepaald; dus niet gekozen.
Een publieksjury van bierliefhebbers kiest tijdens een ander evenement op 21 oktober wat het lekkerste bockbier is. Beide competities hanteren totaal andere criteria en kennen dan ook totaal andere winnaars.